2018 Yılı G20 Tüketici Zirvesi Buenos Aires'te Gerçekleştirildi

İlki Almanya’nın dönem başkanlığında Berlin’de gerçekleştirilen G20 Tüketici Zirvesi’nin ikinci toplantısı 15-16 Mayıs 2018 tarihlerinde Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te düzenlendi. Toplantı organizasyonunda geçen sene olduğu gibi İngiltere merkezli uluslararası tüketici örgütü Consumers International ev sahipliği rolünü Arjantin hükümeti ile paylaştı.
 
Bu yılki toplantı, ‘Etkin ve kapsayıcı tüketici koruması’ teması çerçevesinde düzenlenirken Zirve’de, G20 ülkelerinin üst düzey temsilcileri, UNCTAD gibi uluslararası örgütler, tüketici grupları, küresel işletmeler, sivil toplum ve akademi dünyasından katılımcılar bir araya geldi ve 2018 itibarıyla tüketicilerin karşılaştıkları bazı önemli sorunlar ile yakın zamanda karşılaşmaları muhtemel sorunları ve olası fırsatları masaya yatırma imkânı buldu.
 
Tüketicinin Korunması ve Piysa Gözetimi Genel Müdürlüğü'nün Türkiye’yi temsilen panelist olarak katılım sağladığı organizasyonun ilk gününde dijital dünya teması çerçevesinde hassas tüketiciler, çocuklara yönelik internet bağlantılı oyuncaklarda ürün ve bilgi güvenliği, ortaya çıkan yeni sorunlar, şirket politikaları, sektör girişimleri, kanun yapıcıların ve standart oluşturucu aktörlerin perspektifleri ile çocukların dijital ortamdaki hakları incelendi ve Almanya’daki ilk toplantının mottosu olan ‘tüketicilerin güvenebileceği bir dijital dünya kurulması’ Arjantin’de bir basamak daha genişletildi.
 
Toplantının ikinci gününde ise ürün güvenliğinde ortaya çıkan yeni sorunlar, dünya genelinde uyarı sistemleri, gıda israfı ve kaybının tüketici ve çevre üzerindeki etkileri ile söz konusu bağlamda tüketicilerin eğitimi ve diğer inisiyatifler ele alındı.
 
Gıda israfı ve kaybına yönelik olarak düzenlenen 7 numaralı panelde Genel Müdürlüğümüz tarafından Türkiye’nin perspektifi de katılımcılara aktarıldı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü – FAO tarafından paylaşılan bilgilere göre küresel olarak bakıldığında üretilen tüm gıdaların 1/3’ünden fazlası israf edilerek çöpe atılmaktadır. Dünya genelinde israf edilen bu gıdaların yıllık değeri yaklaşık 1 trilyon dolarken 1,3 milyar ton ağırlığında olduğu tahmin ediliyor. Açlık sınırının altında koşullarda yaşayan yaklaşık bir milyar insan, ABD, İngiltere ve Avrupa’da israf edilen gıdaların dörtte birinden daha az bir miktarıyla beslenebilecek durumda. Ayrıca, dünyanın temiz su kaynaklarının % 25’inin israf edilen gıdaları yetiştirmek için kullanıldığı göz önünde bulundurulduğunda toplumsal kaybın israf edilen gıdanın çok ötesinde etkilere sahip olduğu görülüyor. Gelişmiş ülkelerde, gıda tedarik zincirine göre, tüm gıda israfının büyük bir kısmı evlerde gerçekleşirken gelişmemiş ülkelerde çoğunlukla tüketim öncesi aşamalarda kayıp yaşanıyor.
 
Panelde, gıda israfı ve kaybı bağlamında ortaya çıkan tablonun yorumlanması açısından coğrafi farklılıklar, sosyo-kültürel boyutlar, ürün niteliği, ekonomik koşullar, teknolojik gelişmişlik düzeyi, psikolojik faktörler ve davranış kalıpları gibi unsurların dikkate alınmasının gerekliliği üzerinde durulurken, sorun tespiti ve müdahale mantığı çerçevesinde tarımsal üretim, hasat sonrası işlemler, depolama, işleme, paketleme, dağıtım ve tüketim aşamalarının da ayrı ayrı analiz edilmesinin gerekliliği de vurgulandı.
 
Türkiye pratiği özelinde ise Onuncu 5 Yıllık Kalkınma Planı’nda belirlenen amaçlar, tanımlanan öncelikli dönüşüm programları, bu programlar içinde israfla mücadeleye yönelik eylem planı ve gıda israfını azaltmaya yönelik faaliyetlere ve oluşturulan kurumsal çerçeveye değinildi. Söz konusu eylem planı çerçevesinde geçtiğimiz yıl tamamlanan Türkiye İsraf raporu bulgularına ve yürütülen diğer faaliyetler neticesinde elde edilen tecrübeler ve çıkarılan dersler katılımcılarla paylaşıldı. Özellikle devlet kurumlarının sahip olduğu iletişim ve organizasyon kapasitesinden faydalanması gerektiği vurgulanırken konunun tüm taraflarını meşru, güvenilir, gönüllü/zorunlu ve somut iş birlikleri etrafında bir araya getirme yetisinin etkin biçimde kullanılmasının gıda israfı ve kaybı konusunda oynadığı kilit rolün altı çizildi.
 
Soru-cevap oturumuyla devam eden panelde, mevcut gıda üretimi ve tüketimi kalıplarında nelerin değişmesi gerektiği, ideal duruma ilişkin beklentiler, bu ideal durumun elde edilmesinin önündeki engeller, kamu, özel sektör ve sivil toplum aktörlerinin katkılarının artırılmasına yönelik olarak atılabilecek adımlar, yeterince özen gösterilmeyen hususlar, gıda israfı ve kaybının çevre ve doğal kaynaklar üzerindeki etkileri ve bunları azaltmanın yolları, yerel düzeyde kamusal ve özel kesim politikalarının gıda israfı ve kaybını önlemedeki rolü konuları da ele alındı.
 
Toplantı kapsamında ele alınan diğer konulara ilişkin olarak Consumer International ve Arjantin Tüketicinin Korunması Otoritesi tarafından ortak olarak yayımlanan sonuç bildirgesi İngilizce olarak aşağıdaki linkte sunulmaktadır.

G20 Tüketici Zirvesi Kapanış Bildirgesi